ضوابط حفاظت ساختمان در برابر حریق

حریق و آتش سوزی یکی از بلایای طبیعی است که هر سالانه جان بسیاری از مردم در سراسر جهان را می‌گیرد. این حادثه نه تنها سبب آسیب جانی می‌شود، بلکه به ساختمان‌ها و ابنیه‌ها هم خساراتی را وارد می‌نماید. از این رو حفاظت از ساختمان‌ها در برابر حیق امری مهم و ضروری است. به سبب اهمیت حفاظت از ساختمان در برابر حریق، بخشی از مبحث سوم مقررات ملی ساختمان به این مقوله اختصاص یافته است. در این بخش به بررسی روش های محافظت ساختمان در برابر آتش سوزی میپردازیم.

ضوابط حفاظت ساختمان در برابر حریق

یکی از موارد مهم در هنگام بروز آتش سوزی خارج کردن افراد از ساختمان است. به همین سبب یکی از اصول مهم در ساختمان، مقاومت آن در برابر حریق برای مدت زمان مشخصی است. این مدت زمان با توجه به استانداردهای جهانی برای مقاومت ساختمان تعیین می‌شود. به عبارت دیگر ساختمان باید طوری ساخته شود که در صورت بروز حریق تا زمان خروج افراد از آن در مقابل آتش پایداری و مقاومت داشته باشند.

برای ایجاد پایداری لازم برای ساختمان جهت حفاظت در برابر آتش باید به نکات زیر توجه کرد.

• مصالح و تجهیزات به کار برده شده در ساخت بنا باید مطابق با میزان استاندارد تعیین شده باشد. میزان استاندارد مواد مورد نیاز بر حسب کاربرد و نوع ساختمان تعیین می‌شود.

• مساحت، ارتفاع و کلیه ابعاد ساختمان هم باید مطابق با نوع ساختمان باشد.

• انجام آزمایش حریق و میزان مقاومت ساختمان در برابر حریق. در این آزمایش مقاومت تمام مواد و مصالح و تجهیزات به کار برده شده در ساختمان باید طی یک آزمایش استاندارد، مورد بررسی قرار بگیرد. نتیجه این آزمایش باید مقاومت قابل قبولی را برای این اجزا نشان دهد. انجام این آزمایش جز موارد مهم و جدایی ناپذیر ساختمان سازی است.

• یکی دیگر از اصول محافظت از ساختمان در برابر حریق، محدود کردن آتش به وسیله فضابندی است. در این روش فضاهای مختلف با روش فضابندی به قسمت¬های کوچک تر تقسیم میشوند تا مقاومت اجزای مختلف در برابر آتش سوزی بیش‌تر شود.

• اجزایی که جز سازه ساختمان هستند باید حداقل یک الی دو ساعت مقاومت داشته باشند. در غیر این صورت یک باره فرو میریزند و سبب آسیب بیشتر و مانع از خروج افراد میشوند.

• اجزای غیر سازه‌ای هم باید به شکلی باشند که کم خطر بوده و امکان آتش گیری و انتقال حریق کم‌تری داشته باشند.

• در ساخت راه پله و کلیه راه‌های خروجی باید از مصالحی استفاده کرد که ایمن بود و مقاومت بیشتری داشته باشند.

توجه به کلیه این نکات و بسیاری نکات دیگر می‌توان خسارات ناشی از حریق را به میزان بسیاری کاهش داد و خسارات جانی را به حداقل رساند. مبحث سوم مقررات ملی ساختمان هم به صورت کامل و جامع تمامی نکات مورد نیاز برای محافظت از ساختمان را بیان کرده و ساختمان سازان را موظف به انجام امور لازم برای پیشگیری و حفاظت از ساختمان در برابر حریق کرده است. برای دانلود مبحث سوم میتوانید از لینک درج شده کمک بگیرید.

دوره های مرتبط با سیستم اعلام و اطقا حریق

دوره جامع طراحی و نظارت سیستم های اطفاء حریق و مدیریت دود

دوره طراحی سیستم اطفا حریق

تجهیزات محافظت از ساختمان در برابر حریق

یکی از مهم‌ترین اصول محافظت از ساختمان‌ها در برابر حریق پیشگیری از ایجاد این حادثه است. برای این امر باید از تجهیزات مختلف پیشگیری استفاده کرد که مهم‌ترین آن‌ها تجهیزات آتش نشانی است. استفاده از این تجهیزات سبب کاهش خسارات جانی و ملی حریق می‌شود.
در واقع با استفاده از تجهیزات پیشگیری از آتش سوزی می‌توان زمان بیش‌تری برای اطفا حریق و نجات افرادی که در آتش قرار دارند را به دست بیاوریم. علاوه بر این استفاده از این تجهیزات مانع از گسترش آتش و گرفتار شدن تمام بخش‌ها خواهد شد. در چنین شرایطی به طبع دسترسی به قسمت‌های مختلف و مهار آتش هم ساده‌تر خواهد شد.

از مهم ترین تجهیزات برای پیشگیری از آتش سوزی ساختمان، تجهیزات سیستم اعلام حریق است و برای برخی از ساختمان هایی که حساس هستند و کاربری خاصی دارند، مانند کارخانه ها، بیمارستان های و… سیستم های اطفا حریق نیاز است.
نکته دیگری که در این زمینه باید مورد توجه قرار بگیرد این است که خود این تجهیزات هم باید در مقابل حریق مقاوم باشند، اما در هر صورت میزان مقاومت این تجهیزات هم دارای محدوده خاصی است و اگر درجه حرارت از میزان خاصی عبور کند خود تجهیزات هم دچار آسیب خواهند شد.

روش های حفاظت در برابر آتش

حفاظت از ساختمان‌ها در برابر حریق امر بسیار حیاتی است. برای این منظور، از چند روش و سیستم مختلف برای جلوگیری از گسترش حریق و محافظت از افراد و خودمالکان استفاده می‌شود. در ادامه به برخی از روش‌های حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق اشاره می‌کنم:

سیستم‌های اطفاء حریق: نصب سیستم‌های اطفاء حریق مانند آب‌پاشی، اسپرینکلرها، گازهای خنک‌کننده و پنجره‌های ضدحریق به مهمترین روش‌های حفاظت از حریق در ساختمان‌ها تعداد می‌شوند. این سیستم‌ها به طور خودکار یا از طریق کنترل دستی فعال می‌شوند تا حریق‌ها را کنترل و خاموش کنند.

مصالح مقاوم به حریق: استفاده از مصالح مقاوم به حریق برای ساخت ساختمان‌ها بسیار حائز اهمیت است. این مصالح شامل بتن مقاوم به حریق، پنجره‌ها و درب‌های ضدحریق و جداکننده‌های حرارتی هستند.

سیستم‌های اخطار دهنده: نصب سیستم‌های اخطار دهنده مانند دتکتورهای دود و آژیرها به شناسایی حریق به سرعت و به موقع کمک می‌کند تا افراد به سرعت از ساختمان خارج شوند.

برنامه‌های اخلال‌زا: برنامه‌های اخلال‌زا به معنای طراحی و برنامه‌ریزی ساختمان به گونه‌ای هستند که حریق‌ها و گسترش آنها به سایر اجزاء ساختمان محدود شود. این شامل استفاده از جداکننده‌های حرارتی و پنجره‌های ضدحریق است.

نظارت و بازبینی منظم: سیستم‌های حفاظت در برابر حریق باید به صورت منظم بازبینی و تعمیر شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.

طراحی ساختمان: طراحی ساختمان با توجه به اصول حفاظت از حریق، ایجاد مسیرهای خروج اضطراری و مکان‌های اجتماعی مهم است.

حفاظت از ساختمان‌ها در برابر حریق به دلیل اهمیت زندگی و امنیت انسانی بسیار مهم است و باید با رعایت استانداردها و دستورالعمل‌های مربوطه انجام شود.

مطلب مرتبط: آتش چگونه تولید میشود؟

سخن پایانی در مورد اصول محافظت از ساختمان در برابر آتش سوزی

آتش یکی از عناصر اصلی زندگی ما است اما به همان میزان که زندگی بخش است می¬تواند پایان بخش زندگی هم باشد. آتش سوزی جان و مال بسیاری از افراد را به خطر انداخته است. به همین سبب رعایت نکات ایمنی در مورد آن بسیاری اهمیت دارد. خصوصا در ساختمان¬ها که اگر اصول درست ضد حریق آن¬ها رعایت نشود بسیار خطرناک خواهد بود. قوانین لازم در ساخت و ساز باید توسط مهندسان ساختمان رعایت شود و افراد هم باید عوامل ایجاد حریق در محیط¬های مختلف را بشناسند و از انجام آن¬ها بپرهیزند.