کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی یک سازمان حرفهای است که مسئولیت ارزیابی و تصویب صلاحیت مهندسین را بر عهده دارد. این سازمان با هدف ارتقاء استانداردهای حرفهای و اعتبار سازمانهای مهندسی و مهندسین فعال در صنایع مختلف تأسیس شده است. در این مقاله، نقش و اهداف کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به طور کامل بررسی خواهد شد.
به طور کلی در صورتی که مدرک تحصیلی داوطلب با رشته مورد نظر در آزمون نظام مهندسی همخوانی نداشته باشد، امکان دارد فرد مراجعه به کمیسیون همارزی رشتههای نظام مهندسی نماید. این اقدام به منظور تشخیص و مصلحت توسط یادگیری و ارزیابی کمیسیون انجام میشود. در صورتی که امکان وجود تطبیق بین واحدهای درسی گذرانده شده توسط داوطلب و واحدهای اجباری مرتبط با هر رشته وجود داشته باشد، این افراد میتوانند شرکت در آزمون نظام مهندسی را درخواست نمایند. در ادامه به سراغ آخرین مصوبات کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی رفته ایم.
معرفی کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی
معرفی کمیسیون همارزی نظام مهندسی و شرکت در آزمون مرتبط با آن برای افراد فارغالتحصیل از رشتههایی چون عمران، معماری، و شهرسازی، هدف اصلی و اهمیت زیادی دارد. این آزمون این امکان را فراهم میکند که فارغالتحصیلان پس از دریافت پروانه اشتغال به کار در نظام مهندسی در سطوح پایه ۱، پایه ۲ و پایه ۳، در زمینههایی مانند نظارت و اجرا به کار بپردازند.
برای ثبت نام در آزمون نظام مهندسی، مهم است که مدارک تحصیلی داوطلبان با صلاحیتهای مرتبط با رشته مورد نظر آنها ارتباط داشته باشند. اما سوال اینجاست که چه کسی مسئول تشخیص این ارتباط است؟ کمیسیون همارزی رشتههای نظام مهندسی به عهده دارد تا مدارک تحصیلی داوطلبان را با صلاحیتهای مرتبط مقایسه کرده و در صورت ارتباط، اجازه شرکت در آزمون را صادر کند.
در صورتی که مدرک تحصیلی داوطلب با رشته امتحانی یکسان باشد، افراد میتوانند در تمامی صلاحیتهای آن رشته شرکت کنند. اما اگر مدرک کاردانی مرتبط نباشد و یا در مواردی که مدرک کارشناسی با رشته امتحان نامرتبط باشد، کمیسیون تصمیم میگیرد که این فرد در کدام یک از صلاحیتها اجازه شرکت دارد. در صورتی که مدرک تحصیلی به طور کلی نامرتبط باشد، فرد اجازه شرکت در آزمون را نخواهد داشت.
جدول هم ارزی نظام مهندسی
لازم است بدانید که کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی تهران، اصفهان، شیراز، البزر و … یکی است و فرقی با هم ندارند.
نقش کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی نقش بسیار مهمی در ارتقاء حرفه مهندسی دارد. این سازمان مسئول ارزیابی صلاحیت مهندسین و صدور مجوز تمامیت حرفهای آنها است. برخی از نقشهای کلیدی کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی عبارتند از:
- -تصویب استانداردهای حرفهای: کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی مسئول تصویب استانداردهای حرفهای برای صلاحیت و عضویت در سازمانهای مهندسی و فعالین حرفهای است.
- -صدور مجوز تمامیت حرفهای: این سازمان مجوز تمامیت حرفهای را برای مهندسین صادر میکند و به این ترتیب، اعتبار و صلاحیت آنها را تأیید میکند.
- -ارائه خدمات حقوقی و حقوق بشر: کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به عنوان یک سازمان حقوقی، خدمات حقوقی و حقوق بشر را برای مهندسین فعال در صنایع مختلف فراهم میکند.
اهداف کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی دارای اهداف گستردهای است که به منظور ارتقاء حرفه مهندسین و اعتبار سازمانهای مهندسی تعیین شده است. برخی از اصلیترین اهداف کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی عبارتند از:
– تضمین استانداردهای حرفهای: یکی از اصلیترین اهداف کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی، تضمین استانداردهای حرفهای و صلاحیت مهندسین در صنایع مختلف است.
– پاسخگوئی به نظامهای حقوق بشر: کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به عنوان یک سازمان حقوق بشر، به پاسخگوئی به نظامهای حقوق بشر و حفاظت از حقوق مهندسین و فعالان حرفهای مشغول است.
– تأثیرگذار بودن در ساختار صنعت: کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی با تأثیرگذار بودن در ساختار صنعت، به منظور بهبود فعالیتها و پروژههای مختلف در صنایع مختلف فعال است.
اگر مدرک شما کارشناسی ناپیوسته است در جدول زیر صلاحیتی که می توانید برای آن در نظام مهندسی شرکت کنید را پیدا کنید.
عنوان مدرک تحصیلی کارشناسی ناپیوسته | عنوان مدرک تحصیلی کاردانی | کد رشته | حدود صلاحیت پروانه اشتغال به کاری |
کارشناسی ناپیوسته در رشته های ساختمان با عناوین مندرج در ماده۶ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و یا در رشته های هم ارز با آنها | کاردانی در رشته های اصلی رشته مقطع کارشناسی | اصلی | حدود صلاحیت رشته اصلی |
کاردانی در رشته های مرتبط با رشته مقطع کارشناسی | مرتبط | حدود صلاحیت طراحی و نطارت | |
کاردانی در رشته های هفتگانه ساختمان | مرتبط | حدود صلاحیت نظارت | |
کاردانی در رشته های غیر مرتبط با رشته های هفتگانه ساختمان | – | صدور پروانه اشتغال به کار امکان پذیر نیست | |
کارشناسی ناپیوسته با عناوین تکنولوژی و یا علمی کاربردی در رشته های هم رز با آنها | کاردانی در رشته های مرتبط و یا اصلی رشته مقطع کارشناسی | مرتبط | حدود صلاحیت طراحی و نظارت |
کاردانی در سایر رشته های هفتگانه ساختمان | مرتبط | حدود صلاحیت نظارت | |
کاردانی در رشته های غیرمرتبط با رشته های هفتگانه ساختمان | – | صدور پروانه اشتغال به کار امکان پذیر نیست |
رشتههای مرتبط با مهندسی عمران بر اساس مصوبات کمیسیون هم ارزی:
- مهندسی تکنولوژی (عمران یا ساختمان)
- علمی کاربردی (عمران یا ساختمان)
- مهندسی فناوری (عمران یا ساختمان)
- مهندسی فناوری عمران ساختمانسازی
- مهندسی یا کارشناسی عمران روستایی
- عمران راه
- دبیری فنی عمران
- مهندسی و یا کارشناسی (عمران آب یا ساختمانهای آبی)
- معادل لیسانس مهندسی عمران – عمران
- مهندسی عملی (عمران یا ساختمان)
- مهندسی اجرایی عمران
به فارغالتحصیلان دوره کارشناسی ناپیوسته عمران-عمران (بورسیه جهاد سازندگی) از دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ارزشیابی معادل کارشناسی عمران، پروانه اشتغال به کار در رشته مرتبط با مهندسی عمران با حدود صلاحیت نظارت تعلق میگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی مهندسی عمران – راهداری از دانشگاه علم و صنعت ایران، پروانه اشتغال به کار در رشته مرتبط با مهندسی عمران با حدود صلاحیت فقط نظارت در پایه ۳ تعلق میگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی عمران روستایی، فقط پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته مرتبط با عمران با حدود صلاحیت نظارت تعلق میگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی عمران اجرایی، فقط پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته مرتبط با عمران با حدود صلاحیت نظارت تعلق میگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته کارشناسی عمران-راه، پروانه اشتغال به کار مرتبط با مهندسی عمران با حدود صلاحیت نظارت و اجرا بدون محدودیت و محاسبات، حداکثر تا پایه سه تعلق میگیرد.
صدور پروانه اشتغال مرتبط با عمران برای فارغالتحصیلان رشته علمی-کاربردی ساختمان یا عمران بلامانع میباشد.
به فارغالتحصیلان رشتههای “آبادانی و توسعه روستاها”، “تکنولوژی و آبادانی روستا از مؤسسه آبادانی” و “توسعه روستاها” از کلیه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، فقط پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته مرتبط با عمران با حدود صلاحیت نظارت حداکثر تا پایه سه بدون امکان ارتقا تعلق میگیرد.
فارغالتحصیلان کارشناسی “خط و ابنیه” و “خط و سازههای ریلی” میتوانند پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته مرتبط با عمران با حدود صلاحیت نظارت حداکثر پایه سه بدون امکان ارتقاء دریافت نمایند.
کلیه متقاضیانی که با مدرک کارشناسی پروانه اشتغال مرتبط با مهندسی عمران با صلاحیت محدود (فقط نظارت در حد پایه ۳) دریافت میکنند، در صورت اخذ مدرک کارشناسی ارشد سازه و زلزله، فقط میتوانند نسبت به ارتقاء پایه صلاحیت نظارت خود اقدام نمایند.
به فارغالتحصیلان رشته مدیریت و آبادانی روستا و رشته مهندسی مدیریت پروژه، پروانه اشتغال به کار مهندسی عمران، اعم از اصلی یا مرتبط با آن، تعلق نمیگیرد.
به رشتههای مهندسی عمران – خاک، پروانه اشتغال به کار مرتبط با مهندسی عمران با حدود صلاحیت نظارت، اجرا و محاسبات بدون محدودیت تعلق میگیرد.
دارندگان مدرک تحصیلی کارشناسی در زمینه رشته عمران – عمران با کارشناسی ارشد در رشته ترافیک یا راه و ترابری یا برنامهریزی حمل و نقل، میتوانند علاوه بر پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته عمران، صلاحیت رشته ترافیک را با درج در ظهر پروانه خود دریافت نمایند.
کمسیون هم ارزی رشته شهرسازی:
به استناد رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در دادنامه ۵۹۴ الی ۶۶۳ مورخ ۱۳۹۵/۹/۲، مندرج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی مورخ ۱۳۹۵/۱۰/۶، صدور پروانه اشتغال به کار مهندسی از زمان صدور رأی هیئت عمومی (۱۳۹۵/۹/۲)، برای فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته شهرسازی-برنامهریزی شهری که دارای مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای جغرافیا، جامعهشناسی (علوم اجتماعی) و اقتصاد باشند، امکانپذیر نمیباشد.
صدور پروانه اشتغال به کار رشته شهرسازی برای دارندگان مدارک تحصیلی کارشناسی در زمینه رشتههای عمران، معماری و شهرسازی با کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری، با رعایت سایر ضوابط و مقررات مربوط در قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آییننامه اجرایی آن، بلامانع است.
با توجه به اینکه رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، مشمول بدو تصویب و عطف به ماسبق نمیباشد، لذا تمدید و ارتقاء پایه پروانه اشتغال به کار اشخاصی که قبل از تاریخ مذکور و مطابق بخشنامه شماره ۶۸۶۹۳/۴۳۰ مورخ ۱۳۹۱/۱۱/۴ پروانه اشتغال به کار دریافت نمودهاند، با رعایت سایر مقررات مربوط در قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آییننامه اجرایی آن، بلامانع است.
صدور پروانه اشتغال به کار شهرسازی-برنامهریزی شهری برای دارندگان مدرک تحصیلی عمران-نقشهبرداری با کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری بلامانع میباشد.
دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته شهرسازی برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد شهرسازی با گرایش طراحی شهری، فقط با مدرک کارشناسی در زمینه رشته معماری یا شهرسازی امکانپذیر میباشد.
به فارغالتحصیلان رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی شهرسازی یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
رشته طراحی و برنامهریزی شهری و همچنین رشته برنامهریزی منطقهای با رشته برنامهریزی شهری مطابقت دارد.
به دارندگان مدرک کارشناسی مهندسی فضای سبز از دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، هیچگونه پروانه اشتغال به کار مهندسی در زمینه رشتههای هفتگانه مهندسی ساختمان تعلق نمیگیرد.
رشتههای مرتبط با مهندسی معماری بر اساس مصوبات کمیسیون هم ارزی:
- علمی کاربردی معماری
- تکنولوژی معماری
- فناوری معماری
- فناوری معماری – طراحی و نوسازی بافتهای فرسوده
- مرمت و احیای بناهای تاریخی
- طراحی معماری داخلی
- طراحی معماری درونی
- طراحی معماری بیرونی
- دبیر فنی معماری
مصوبه کمیسیون هم ارزی برای دارندگان مدارک تحصیلی مهندسی مکانیک – طراحی جامدات :
طبق مصوبات کمیسیون هم ارزی ابلاغی ۱۴۰۳/۵/۸ – دارندگان مدارک تحصیلی مهندسی مکانیک – طراحی جامدات میتوانند پروانه نظام مهندسی با کد رشته اصلی دریافت نمایند.
مصوبه ۱ با توجه به درخواستهای مطرح شده برای تبدیل کد رشته مرتبط مکانیک طراحی جامدات به کد رشته اصلی مقرر شد افرادی که فهرست واحدهای درسی آنها در رشته مکانیک – طراحی جامدات مطابق با فهرست واحدهای درسی مصوب کمیسیون هم ارزی رشته ها مورخ ۱۳۹۱/۱۱/۰۴ می باشد؛ کد رشته آنها به اصلی تغییر یابد در خصوص افرادی که برخی از واحدهای درسی آنها با فهرست مشخص شده منطبق نمی باشد مشروط به گذراندن واحدهای درسی مربوط به شرح جدول ذیل در دانشگاههای دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات به همراه ارائه گواهی معتبر به
وزارت راه و شهرسازی و تایید دفتر توسعه مهندسی ساختمان مجاز به دریافت کد اصلی می باشند.
1- مکانیک سیالات ۱
مکانیک سیالات ۲
۴- انتقال حرارت ۱
۵- انتقال حرارت ۲
آزمایشگاه مکانیک سیالات
آزمایشگاه انتقال حرارت
حرارت مرکزی و تهویه مطبوع ۱
کمسیون هم ارزی گروه تأسیسات مکانیکی
۴۵. عناوین رشتههای مندرج در مدارک تحصیلی کارشناسی پیوسته یا کارشناسی ارشد پیوسته (بدون گرایش) که با عناوین رشتههای مندرج در ماده ۶ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال ۱۳۷۴ منطبق میباشد، جزء رشتههای اصلی ساختمان محسوب میشود.
تأسیسات مکانیکی:
به فارغالتحصیلان رشته تکنولوژی طراحی و نقشهکشی صنعتی، پروانه اشتغال به کار در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک – مکانیک طراحی ماشینها از دانشگاه علم و صنعت ایران، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته مرتبط با تأسیسات مکانیکی ساختمان با حدود صلاحیت نظارت تعلق میگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک – کشتیسازی، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک – مهندسی دریا، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک – نیروگاه، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مکانیک – ساخت و تولید، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی مهندسی شیمی – طراحی فرآیندها، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی مکانیک – اتومکانیک، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مهندسی شیمی – صنایع پالایش – پتروشیمی گاز، پروانه در رشته تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته الکترومکانیک – صنایع مکانیک، پروانه اشتغال به کار در رشته تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته مکانیک – تست مخرب مواد، پروانه اشتغال به کار در رشته تأسیسات مکانیکی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی برق:
فارغالتحصیلان کارشناسی پیوسته مهندسی برق- شبکههای انتقال و توزیع، در صورت ارائه مدرک تحصیلی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، میتوانند پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان دریافت نمایند.
به فارغالتحصیلان رشته کارشناسی مهندسی پزشکی (بیوالکتریک یا بیومکانیک)، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی مهندسی مخابرات گرایش انتقال یا سوئیچ، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی مهندسی رباتیک، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان رشته کنترل – ساخت و تولید، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
به فارغالتحصیلان کارشناسی رشته کنترل گرایش فرآیند، پروانه اشتغال به کار مهندسی در رشته اصلی تأسیسات برقی ساختمان یا مرتبط با آن تعلق نمیگیرد.
لازم است بدانید که کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی تهران، اصفهان، شیراز، البزر و … یکی است و فرقی با هم ندارند.
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی چه زمانی تاسیس شد
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی یک سازمان حرفهای است که مسئولیت ارزیابی و تصویب صلاحیت مهندسین را بر عهده دارد. این سازمان با هدف ارتقاء استانداردهای حرفهای و اعتبار سازمانهای مهندسی و مهندسین فعال در صنایع مختلف تأسیس شده است. کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به طور رسمی در سال ۱۹۱۲ تأسیس شد.
تاریخچه تأسیس کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به دوران اوایل قرن بیستم بازمیگردد. این سازمان به منظور تأسیس یک ساختار حرفهای و اعتبار سازمانهای مهندسی و مهندسین فعال در آن دوران تأسیس شد. از آن زمان تاکنون، کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به عنوان یک سازمان بینالمللی فعال در حوزۀ حرفه مهندسین شناخته شده است و نقش بسیار مهمی در تضمین استانداردهای حرفهای و صلاحیت مهندسین داشته است.
با پاسخگوئی به نیازهای متغیر صنعت و فناوری، کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی به مرور زمان تغییرات و بهبودهای مختلف را در ساختار و فعالیتهای خود اعمال کرده است. این سازمان با تأثیرگذار بودن در سطح صنعت و تأثیرگذار بودن در تصویر و اعتبار سازمانهای مختلف، به عنوان گارانتور استانداردهای حرفهای و صلاحیت مهندسی در جامعۀ فعال است. با توجه به تاریخچۀ طولانی و برجستۀ کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی، این سازمان به عنوان یک نهاد بینالمللی حرفهای، نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری در حوزۀ حرفه مهندسین داشته و دارد.
مطلب مرتبط: رشته های آزمون نظام مهندسی
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی و نقش آن در حوزه حرفه مهندسین:
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی با تأکید بر ارتقاء استانداردهای حرفهای و اعتبار سازمانهای مهندسی و مهندسین فعال، دارای نقش بسیار مهم و تأثیرگذار در حوزۀ حرفه مهندسین است. این سازمان با ارائۀ خدمات ارزشمند و تأثیرگذار در زمینۀ صلاحیتبخشی به مهندسان، به عنوان گارانتور استانداردهای حرفهای و صلاحیت مهندسی در جامعۀ فعال است.
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی با اعطای صلاحیت به مهندسان، به آنها اعتبار حرفهای لازم را میدهد و به جامعۀ فعال کمک میکند تا به پذیرش و ترویج استانداردهای حرفۀای در حوزۀ مهندسی بپردازد. این سازمان با تأکید بر اصول حرفۀای و استانداردهای اخلاق حرفۀای، به عنوان گارانتور استانداردهای حرفۀای و صلاحیت مهندسی در جامعۀ فعال است.
کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی با تأکید بر اصول حرفۀای و استانداردهای اخلاق حرفۀای، به عنوان گارانتور استانداردهای حرفۀای و صلاحیت مهندسی در جامعۀ فعال است. این سازمان با اعطای صلاحیت به مهندسان، به آنها اعتبار حرفۀای لازم را میدهد و به جامعۀ فعال کمک میکند تا به پذیرش و ترویج استانداردهای حرفۀای در حوزه مهندسی بپردازد. با توجه به نقش بسیار مؤثر کمیسیون هم ارزی نظام مهندسی در تضمین استانداردهای حرفهای و صلاحیت مهندسی، این سازمان به عنوان یک نهاد بینالمللی حرفهای، نقش بسیار مؤثری در حوزه حرفه مهندسین داشته و دارد.