برای ساخت ساختمان چقدر میلگرد نیاز داریم؟ (محاسبه تعداد میلگرد)

برای ساخت ساختمان چقدر میلگرد نیاز داریم؟  محاسبه میلگرد ساختمان یک طبقه چگونه است؟ تعداد میلگرد در ستون چگونه محاسبه میشود؟ این ها رایج ترین سوالات در مورد میلگرد است. ببینید دوستان، میلگرد یکی از  مهم ترین مصالح فلزی ساختمان است. محاسبه وزن میلگرد فونداسیون یمی از مهم ترین کارهای کارشناس متروره و باید از همان اول مشخص شود که چه تعداد میلگرد مثلا برای یک خانه ۱۰۰ متری، ۲۰۰ متری، یا سوله، کارخانه و… نیاز است. در ادامه همراه ما باشید تا زیر و بم تعداد میلگرد در ساختمان را بدانید.

تعداد میلگرد برای هر متر مربع

میزان میلگرد مورد نیاز برای هر متر مربع ساختمان، بسته به عوامل متعددی از جمله نوع سازه (مسکونی، تجاری، صنعتی، پل)، نوع سقف و فونداسیون، تعداد طبقات و جنس خاک منطقه، متغیر است. با این حال، می‌توان تخمین‌های کلی ارائه داد. در ساختمان‌های مسکونی، به طور میانگین ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع مصرف می‌شود. این مقدار در سوله‌های صنعتی بین ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم و در پل‌ها بین ۸۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم در هر متر مربع متغیر است.

برای محاسبه دقیق‌تر، لازم است نقشه‌ های سازه بررسی شوند و میزان میلگرد مورد نیاز برای هر بخش ساختمان محاسبه شود. همچنین می‌توان از نرم‌افزارهای محاسبات سازه استفاده کرد. توجه داشته باشید که این ارقام تخمینی هستند و برای محاسبات دقیق، حتماً از مهندسان سازه کمک بگیرید.

محاسبه‌ی دقیق میزان میلگرد مورد نیاز برای ۱۰۰ متر

محاسبه‌ی دقیق میزان میلگرد مورد نیاز برای ۱۰۰ متر زیربنا نیازمند بررسی جزئیات سازه از جمله نوع کاربری (مسکونی، تجاری، سوله)، تعداد طبقات، سیستم سازه‌ای (بتنی یا فلزی)، ابعاد اجزای سازه و بارهای وارده است؛ با این حال، به طور تقریبی، یک ساختمان مسکونی دو طبقه با اسکلت بتنی و سقف دال بتنی، حدود ۴ تا ۵.۵ تن میلگرد برای هر ۱۰۰ متر مربع زیربنا مصرف می‌کند.

مطلب مرتبط: اسکلت بتنی بهتر است یا فلزی

تعیین دقیق میزان میلگرد مورد نیاز در هر بخش سازه

تعیین دقیق میزان میلگرد مورد نیاز در هر بخش سازه به عوامل متعددی وابسته است، اما به طور کلی، در یک ساختمان مسکونی با اسکلت بتنی معمولی، می‌توان تخمین زد که فونداسیون حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد، ستون‌ها ۲۰ تا ۳۰ درصد، تیرها ۲۰ تا ۲۵ درصد و دال‌ها و سقف ۱۰ تا ۱۵ درصد از کل میلگرد مصرفی را به خود اختصاص می‌دهند.

 

محاسبه تعداد میلگرد در ستون

محاسبه تعداد میلگرد در ستون نیازمند تعیین ابعاد ستون، محاسبه سطح مقطع میلگرد مورد نیاز بر اساس بار وارده و مقاومت مصالح، انتخاب قطر مناسب میلگرد و در نهایت تقسیم سطح مقطع کل بر سطح مقطع یک میلگرد است؛ به عنوان مثال، در یک ستون مربعی ۴۰×۴۰ سانتی‌متری با سطح مقطع میلگرد مورد نیاز ۱۶ سانتی‌متر مربع، با استفاده از میلگرد نمره ۲۰، حدود ۶ عدد میلگرد مورد نیاز است.

اطلاعات سرانگشتی عمرانی میلگرد:

مصرف میلگرد در سازه بتنی (به ازای هر متر مربع زیربنا):
حدود ۴۳ کیلوگرم آرماتور
مصرف آرماتور در فونداسیون (به ازای هر متر مربع):
حدود ۸۲ کیلوگرم آرماتور
مصرف آرماتور در ستون (به ازای هر متر مربع زیربنا):
حدود ۱۲ کیلوگرم آرماتور
طول تیرچه (نسبت به سقف در سازه بتنی):
حدود ۱.۳ تا ۱.۷ برابر طول سقف
میزان آرماتور مصرفی تیرچه (به ازای هر متر طول):
حدود ۷ تا ۱۰ کیلوگرم میلگرد
مصرف آرماتور حرارتی در سقف بتنی (به ازای هر متر مربع):
حدود ۱.۲ کیلوگرم (یک طرفه)
حدود ۲.۵ کیلوگرم (دو طرفه)
مصرف سیمان در سقف تیرچه بلوک (با ضخامت ۳۰ سانتی‌متر، به ازای هر متر مربع):
حدود یک کیسه ۵۰ کیلوگرمی سیمان

تخمین سرانگشتی میلگرد فونداسیون

برای تخمین سرانگشتی میلگرد فونداسیون، ابتدا عمق و عرض پی را بر اساس تعداد طبقات تخمین می‌زنیم. فرض کنید ساختمانی ۴ طبقه داریم؛ عمق پی تقریباً (۴ * ۱۰) + ۲۰ = 60 سانتی‌متر و عرض نوارها (۴ * ۲۰) + ۲۰ = 100 سانتی‌متر خواهد بود. سپس حداقل میلگردهای طولی را با فرمول As = 0.0025bd محاسبه می‌کنیم که در این مثال، As = 0.0025 * 100 * 60 = 15 سانتی‌متر مربع می‌شود. اگر از میلگرد نمره ۱۶ استفاده کنیم (مساحت ۲.۰۱ سانتی‌متر مربع)، تعداد میلگردها در هر متر مربع تقریباً ۱۵ / ۲.۰۱ = 7.۴۶ یعنی حدود ۸ میلگرد خواهد بود. این محاسبات تخمینی بوده و برای طراحی دقیق، نیاز به بررسی نقشه‌های سازه و محاسبات مهندسی است.

محاسبه‌ میلگرد مورد نیاز ساختمان

برای محاسبه‌ی دقیق‌تر میلگرد مورد نیاز ساختمان، می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد: Wt = (W1 + W2) × A + W3. در این فرمول، Wt وزن کل میلگرد مورد نیاز، W1 وزن میلگرد اسکلت، W2 وزن میلگرد سقف، A مساحت کل ساختمان و W3 وزن میلگرد فونداسیون است. به عنوان مثال، اگر وزن میلگرد اسکلت ۵۰ کیلوگرم بر متر مربع، وزن میلگرد سقف ۱۰ کیلوگرم بر متر مربع، مساحت ساختمان ۲۰۰ متر مربع و وزن میلگرد فونداسیون ۳ تن باشد، وزن کل میلگرد مورد نیاز برابر است با: Wt = (50 + 10) × ۲۰۰ + ۳۰۰۰ = 15000 کیلوگرم یا ۱۵ تن. این فرمول، یک تخمین دقیق‌تر نسبت به روش‌های سرانگشتی ارائه می‌دهد و برای پروژه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر مناسب‌تر است.

ر اینجا یک مثال دیگر از فرمول محاسبه میلگرد مورد نیاز ساختمان ارائه می‌شود:

فرض کنید می‌خواهیم مقدار میلگرد مورد نیاز برای یک ساختمان مسکونی سه طبقه با مشخصات زیر را محاسبه کنیم:

مساحت کل ساختمان (A): 300 متر مربع
وزن میلگرد مورد نیاز برای اسکلت (W1): 60 کیلوگرم بر متر مربع
وزن میلگرد مورد نیاز برای سقف‌ها (W2): 12 کیلوگرم بر متر مربع
وزن میلگرد مورد نیاز برای فونداسیون (W3): 4 تن (۴۰۰۰ کیلوگرم)
با استفاده از فرمول Wt = (W1 + W2) × A + W3، محاسبات به صورت زیر انجام می‌شود:

Wt = (60 + 12) × ۳۰۰ + ۴۰۰۰
Wt = 72 × ۳۰۰ + ۴۰۰۰
Wt = 21600 + 4000
Wt = 25600 کیلوگرم

بنابراین، مقدار میلگرد مورد نیاز برای این ساختمان ۲۵۶۰۰ کیلوگرم یا ۲۵.۶ تن خواهد بود.

نکات مهم:

در این مثال، مقادیر W1، W2 و W3 به صورت فرضی در نظر گرفته شده‌اند. برای محاسبه دقیق‌تر، باید از نقشه‌های سازه و محاسبات مهندسی استفاده کرد.
واحد وزن میلگرد باید در تمام بخش‌های فرمول یکسان باشد (در این مثال، کیلوگرم).
برای تبدیل تن به کیلوگرم، از رابطه ۱ تن = 1000 کیلوگرم استفاده کنید.

توجه داشته باشید که قیمت میلگرد به شدت روی هزینه ساخت آپارتمان سال ۱۴۰۴ تاثیر میگذارد.

 

عوامل تاثیرگذار بر محاسبه تعداد میلگرد

در سازه‌های بتنی، میلگردها نقش حیاتی در تقویت و استحکام بخش‌های مختلف ایفا می‌کنند. هر بخش از سازه وظیفه مشخصی دارد و بر اساس نوع بار وارده، نوع و مقدار میلگرد مورد نیاز آن متفاوت است. تیرها، به عنوان اعضای افقی سازه، وظیفه انتقال بارهای جانبی مانند برف و باد به ستون‌ها و دیوارها را بر عهده دارند و معمولاً از میلگردهای طولی و خاموت استفاده می‌کنند. ابعاد، دهانه و بارگذاری تیر، عوامل موثر بر مقدار میلگرد مورد نیاز هستند. دال‌ها و سقف‌ها، فضاهای زیرین را پوشانده و بارهای زنده و برف را تحمل می‌کنند.

میلگردهای شبکه‌ای، که به صورت افقی در دال‌ها و سقف‌ها قرار می‌گیرند، استحکام لازم را فراهم می‌کنند. ابعاد، ضخامت و بارگذاری دال‌ها و سقف‌ها، تعیین‌کننده مقدار میلگرد مورد نیاز هستند. ستون‌ها، اعضای قائم سازه، بارهای ثقلی را به فونداسیون منتقل می‌کنند و از میلگردهای عمودی و افقی تشکیل می‌شوند. ابعاد، ارتفاع و بارگذاری ستون‌ها، عوامل موثر بر مقدار میلگرد مورد نیاز هستند. فونداسیون، به عنوان پایه سازه، بار کل سازه را به زمین منتقل می‌کند و به دلیل تحمل بارهای سنگین، از میلگردهای ضخیم‌تر با تراکم بیشتر استفاده می‌کند. نوع فونداسیون و خاک محل احداث، عوامل موثر بر مقدار میلگرد مورد نیاز هستند.

مقدار میلگرد مورد نیاز در هر بخش سازه، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. برای مثال، ابعاد و دهانه تیر، ضخامت و بارگذاری دال، ارتفاع و بارگذاری ستون، و نوع فونداسیون و خاک محل احداث، همگی بر مقدار میلگرد مورد نیاز تأثیر می‌گذارند. در نتیجه، برای محاسبه دقیق مقدار میلگرد مورد نیاز، لازم است محاسبات سازه توسط مهندسان متخصص انجام شود. با این حال، جدول ارائه شده، تخمین‌های کلی را ارائه می‌دهد که می‌تواند به عنوان یک راهنمای اولیه مورد استفاده قرار گیرد.

راستی مطلب  وال پست چیست را بخوانید. مرتط با همین موضوع است.  

حجم میلگرد مصرفی در سقف

میزان آماتور مورد نیاز برای سقف‌ های دارای تیرچه بتنی و سقف‌ های دال دو پوش متفاوت است. در سقف‌ های دال بتنی توپر ۱۰ تا ۱۶ کیلوگرم میلگرد برای هر متر مربع لازم است؛ این در حالی است که برای تیرچه‌ ها، ۵ تا ۷ کیلوگرم در هر متر مربع، میلگرد کافی خواهد بود. به همین دلیل، قیمت ساخت سقف‌ های تیرچه بتنی از دال دو پوش ارزان‌ تر است.

• ۱ سقف تیرچه بلوک ۵ تا ۷ کیلوگرم
• ۲ سقف کامپوزیتی ۸ تا ۱۲ کیلوگرم
• ۳ سقف‌های دال بتنی توپُر ۱۰ تا ۱۶ کیلوگرم

اندازه میلگرد مورد استفاده در فونداسیون

اندازه میلگرد مورد استفاده در فونداسیون به نوع میلگرد (طولی، عرضی یا تقویتی) و تعداد طبقات ساختمان بستگی دارد؛ در ساختمان‌های ۳ و ۴ طبقه، میلگردهای طولی و تقویتی معمولاً سایز ۱۸ یا ۲۰ دارند، در حالی که برای میلگردهای عرضی از سایز ۱۴ یا ۱۶ استفاده می‌شود. در ساختمان‌های ۵ طبقه و بالاتر، میلگردهای طولی و تقویتی با سایز ۲۰ تا ۲۵ مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فرق خاموت با میلگرد چیست؟

خاموت و میلگرد، هر دو از مقاطع فولادی هستند که در سازه‌های بتن آرمه به کار می‌روند، اما تفاوت‌های اساسی در شکل، کاربرد و وظایف آن‌ها وجود دارد:

میلگرد:

میلگرد، مقطعی فولادی است که به صورت طولی در بتن قرار می‌گیرد.
میلگردها وظیفه تحمل نیروهای کششی را در بتن بر عهده دارند.
میلگردها می‌توانند به صورت ساده یا آجدار باشند.
میلگردها در انواع مختلفی از سازه‌های بتنی، از جمله ستون‌ها، تیرها، دال‌ها و فونداسیون‌ها به کار می‌روند.
خاموت:

خاموت، نوعی میلگرد عرضی است که به دور میلگردهای طولی پیچیده می‌شود.
خاموت‌ها وظیفه جلوگیری از کمانش میلگردهای طولی، افزایش مقاومت برشی و محدود کردن بتن را بر عهده دارند.
خاموت‌ها معمولاً به صورت حلقه‌های بسته یا باز ساخته می‌شوند.
خاموت‌ها بیشتر در ستون‌ها و تیرها به کار می‌روند.

تعداد میلگرد ستون بتنی در ساختمان های با طبقات متفاوت

تعداد طبقات	نوع ستون	ابعاد (cm)	تعداد میلگرد اصلی	سایز میلگرد اصلی (قطر)	تعداد خاموت	نکات طراحی

محاسبه تعداد میلگرد در ستون وظیفه مهندس مترور است. مهندس محاسب با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی و با در نظر گرفتن بارهای وارده، ابعاد ستون و الزامات آیین‌نامه‌ای، تعداد و قطر میلگردهای مورد نیاز را محاسبه می‌کند.

به طور کلی، مراحل محاسبه تعداد میلگرد در ستون به شرح زیر است:

بررسی نقشه‌های معماری و سازه: مهندس محاسب با بررسی نقشه‌های معماری و سازه، ابعاد و موقعیت ستون‌ها را تعیین می‌کند.
محاسبه بارهای وارده: مهندس محاسب بارهای وارده به ستون‌ها را محاسبه می‌کند. این بارها شامل بارهای ثقلی (وزن ساختمان و بار زنده) و بارهای جانبی (بار باد و زلزله) است.
محاسبه سطح مقطع میلگرد مورد نیاز: با توجه به بارهای وارده و مقاومت بتن و فولاد، مهندس محاسب سطح مقطع میلگرد مورد نیاز را محاسبه می‌کند.
انتخاب قطر میلگرد: مهندس محاسب با توجه به سطح مقطع میلگرد مورد نیاز و الزامات آیین‌نامه‌ای، قطر میلگرد مناسب را انتخاب می‌کند.
محاسبه تعداد میلگرد: با تقسیم سطح مقطع میلگرد مورد نیاز بر سطح مقطع یک میلگرد، تعداد میلگرد مورد نیاز به دست می‌آید.
تعیین خاموت‌ها: مهندس محاسب خاموت‌ها (میلگردهای عرضی) را برای جلوگیری از کمانش میلگردهای طولی و افزایش مقاومت برشی ستون طراحی می‌کند.

جمع بندی در مورد محاسبه تعداد میلگرد در ساختمان

محاسبه‌ی تعداد میلگرد در ستون، فونداسیون و بخش های مختلف ساختمان، وظیفه‌ی مهندس مترور است و بر اساس بارهای وارده، ابعاد ستون و الزامات آیین‌نامه‌ای انجام می‌شود. ابتدا ابعاد ستون و بارهای وارده تعیین شده، سپس سطح مقطع میلگرد مورد نیاز محاسبه و با انتخاب قطر مناسب میلگرد، تعداد نهایی آن به دست می‌آید. استفاده از خاموت‌ها نیز برای جلوگیری از کمانش و افزایش مقاومت برشی ضروری است.