علت ترک خوردن دیوار ساختمان چیست؟
در ساختمان به دلایل مختلف دیوارها دچار آسیب یا ترک خوردگی میشوند.ترک خوردن دیوار ساختمان می تواند علت های سازه ای یا غیر سازه ای داشته باشد. چند مورد از این موارد قدرت طبیعت را به رخ انسان میکشد و چند مورد دیگر قدرت لوازم تخریب را برای ما نمایان نمیکند و این گونه طبیعت و انسان در ساخت ساختمان و تخریب آنها باهم در جدال هستند. شما دعوت می کنیم که همراه ما باشید همراه هم به پیرامون موضوع ترک خوردن دیوار ساختمان بپردازیم .
بررسی عوامل فنی و طبیعی مؤثر بر علت ترک دیوار در ساختمانها
آیا برای شما اتفاق افتاده به یک خانه جدید نقل مکان کنید و در روی سقف و دیوارها ترک پدیدار شود؟ حال علت ترک خوردن دیوار ساختمان میدانید؟ لطفا با ما همراه باشید تا به عوامل و دلایل آن بپردازیم.
ما در ساختمان انواع مختلف ترک دارم:
- ترک های سازه ای
- ترک های غیر سازهای
علت ترک های غیر سازه ای میتوان علت های بیان شده شده باشد :
- ساختمان نوساز است :
اگر خانه شما جدید است،ممکن است ترکهایی در دیوار های پایه قرار میگیرد. اگر این ترکها کوچک است و تغیر ساز در آن مشاهده نمیکنید ، با یک رنگ و گچ رفع میشود.(توجه داشته باشید در صورت ترمیم اگر دوباره ظاهر شد باید با یک مهندس سازه مشورت کنید.)
- از زمان ساخت ساخت ساختمان زمان زیادی گذشته:
ساختمانها به مرور زمان جابه جا میشود و باعث ایجاد ترکها می شود. اندازه ترک اگر از ۵ سانتی متر بیشتر باشد باید برسی شود.( اگر این ترکها از سطح زمین شروع شود و در ادامه عمیق تر شود مهم است.میتواند خطرناک باشد )
- انقباض گچ:
این علت یکی از شایعترین ترک خوردن دیوار ساختمان است.که نتیجه از دست رفتن رطوبت یا خشک شدن گچ است.راهکار: با ترمیم نقطه به نقطه میتوانید این مشکل را رفع کنید .
- رطوبت:
علاوه بر خشکی رطوبت هم باعث ترک خوردن دیوار ساختمان میشود. هر دو علت علامت شبیه به هم دارد به همین دلیل به برسی نیاز دارد.به هر دلیلی اگر این ترکها ترمیم نشود به خصوص در دیواره های خارجی به مرور زمان باعث ایجاد ترک های بیشتری میشود.
- ریشه درختان:
درختان زیبا هستند ولی ریشه آنها در زیر خانهها به مرور زمان باعث فرو نشست میشود. برخی از بدترین گونه درختان مانند صنوبر ، بلوط، بید و…
- زلزله و لرزهها:
اگر در نزدیکی خانه ساخت ساز باشد باعث ایجاد لرزه میشود و این لرزهها موجب ایجاد ترک میشود. اگر ترکها از متوسط بیشتر است، بهتر است سازه برسی شود.
- تخریب :
کلمه تخریب وحشتی در دل می اندازد و زمانی که ترک در خانه شما ظاهر میشود نگرانی اصلی خواهد بود.تخریب به معنی جابهجایی زمین زیر پایهها، ربودن تکیه گاه دیواره و ریزش آن، ترک خوردن در یک الگوی معمولی V شکل است. آیا علت فرونشست زمین را میداند؟ این اتفاق در اثر خشکسالی ، یخبندان سنگین میتواند باعث چروک شدن زیرزمین رسی شود.اگر حفاری در نزدیک ساختمان شما انجام شود باعث بی ثباتی میشود.
از شما دعوت می کنیم که جهت دریافت اطلاعات جهت جدیدترین قوانین تخریب ساختمان مراجعه کنید .
- بازسازی غیر اصولی:
هرگونه تغییر در وزن یا ساختار ساختمان میتواند باعث ایجاد جابجایی در بخشهای مختلف آن شود. برای مثال، زمانی که دیوارها برداشته یا جابجا میشوند و یا پنجرههای جدید نصب میگردند، ممکن است ترکهایی در دیوار ظاهر شوند که به دلیل تطبیق مصالح و سنگ چینی با موقعیت و شرایط جدید ایجاد شده است. برخلاف ترکهایی که به دلیل نشست زمین به وجود میآیند و معمولاً در طول زمان گسترش مییابند، این نوع ترکها پایدار بوده و پس از اتمام عملیات ساختمانی قابل ترمیم هستند.این ترکها اغلب با تخریب سازهای اشتباه گرفته میشوند،
اما در بیشتر موارد، جای نگرانی نیست. برخلاف تخریب که یک مشکل اساسی محسوب میشود، این ترکها بهطور طبیعی در طول زمان و به دلیل فشرده شدن تدریجی زمین یا اعمال بارهای جدید بر ساختمان به وجود میآیند. چنین تغییراتی جزئی هستند و ساختمانها معمولاً در طول زمان با آنها سازگار میشوند.
- جابه جایی دیفرانسیل:
در مکانهایی که فونداسیون تغیر میکند ،مانند بازسازی یک خانه قدیمی.در این مواقع ترک خوردگی رخ میدهد ،یکی از راهکار های سازگار با ترک خوردن دیوار ساختمان، ایجاد یک اتصال انعطافپذیر بین دو قسمت ساختمان است که به آنها اجازه میدهد بدون ایجاد ترک در برابر یکدیگر حرکت کنند. اما حرکت دیفرانسیل چیز جدیدی نیست.
- گیاهان بالارونده:
همه ما از زیبایی خیرهکننده گیاهان رونده در نمای بیرونی خانه لذت میبریم، اما اگر این گیاهان را روی دیوارهای خارجی خانه خود پرورش میدهید، لازم است بهطور مرتب دیوارهای داخلی و خارجی را بررسی کنید و مراقب ایجاد ترکهای جدید باشید.
- پروژههای نوسازی همسایه:
اگر در خانهای زندگی میکنید که دارای تراس است، ترکهایی با عرض بیش از ۶ میلیمتر در دیوارهای مجاور میتوانند نگرانکننده باشند. همچنین لازم است به دیوارهای مجاور خانه همسایگانی که در حال اجرای پروژههای نوسازی هستند نیز توجه ویژهای داشته باشید.
انواع اشکال ترک های ساختمانی
همان طور که در بالا گفته شده شکل ترکها گویا وضعیت ساختمان است و راهکار آن را نشان میدهد. از نظر شکل ظاهری ترک خوردن دیوار ساختمان را میتوان به ۴ دسته زیر تقسیم کرد:
- ترک های افقی- برشی – خمشی
- ترک های عمودی
- ترک های مایل و پلکانی
- ترک های کف
انواع ترکها ساختمانی ازنظر عمق و عرض
- ترک های عمیق و عریض که معمولا در اثر نشست فونداسیون منفرد یا نواری یا ضعف مقاومتی ایجاد میشود و خطرناک است.
- ترک های عرض و عمق متوسط ۰/۵ الی ۲/۵ میلیمتر
- ترک های مویی با عرض کمتر از ۰/۵ میلیمتر
ترک های افقی پرشی و خمشی
- عدم مهارت و دقت در دیوارچینی
- به دلیل کمانش یا تغییر شکل دیوارهای بلند و یکپارچه که تحت تأثیر فشارهای خارجی مانند نیروی ناشی از انباشت خاک در پشت آنها قرار میگیرند.
- تغییر شکل یا خیز تیرهای زیر دیوار به دلیل بارگذاری بیش از حد یا توزیع نامتقارن بار، که منجر به ایجاد ترکهای برشی در رجهای پایینی دیوار در محل اتصال ملات و بلوکها، و همچنین ترکهای خمشی عمود بر جهت تیر میشود.
معرفی کوتاهی از ترک های عمودی در سازه
اگر ترکها به شکل عمودی به سمت کف با سقف امتداد پیدا کند میتوان به دلیل نشست زمین باید ولی علت های دیگر علت ترک خوردن دیوار ساختمان در ادامه گفته میشود.
- ترکها عمودی دیوار ، اکثرا به دلیل نبود شناژ قائم با وجود فاصله زیاد بین آنها ایجاد میشود.
- در صورت حرکت پی دیوار یا نشست یک طرفه ترک های عمودی ایجاد میشود.
- به وجود آمدن ترکها از غدم وجود هشتگردی در دیوارها یا عدم اتصال دو تیکه که اکثرا در محل ساخت یک ستون یا پنجره ایجاد میشود.
- ترک های ناشی از انقباض یا انبساط در محل لوله یا سیم کشی راهکار این ترک مویی تشریح به اندازه ۵الی۷ میلیمتر شود.
دلایل احتمالی ایجاد ترک روی ستون بتنی:
- اشتباهات طراحی
- خطا در ساخت
- آسیب های ناشی از مواد استفاده محیطی(خوردگی میلگرد، واکنش قلیایی* سنگ دانه بتن، حمله سولفاتی به بتن و …)
- کیفیت نا مناسب برای ساخت
* واکنش قلیایی سنگ دانه: در بتن، سنگ دانهها تحت تاثیر یک محیط قلیایی قرار دارند. برخی فازهای کانی که معمولا در شرایط محیطی عادی پایدار هستند، در این محیط واکنش شیمیایی نشان داده که به این نوع واکنشها، واکنشهای قلیایی سنگ دانه گفته میشود. دو نوع واکنش قلیایی سنگ دانه وجود دارد:
- واکنش قلیایی – کربنانی
- واکنش قلیایی – سیسیلی
ترکهای چند ضلعی
این واکنش سبب انبساط بتن شده و در نهایت منجر به ترک خوردگی، کاهش ایمنی و کاهش عمر آن خواهد شد. نوع ترکهای این واکنش به صورت چند ضلعی است.
انواع ترک های مایل و پلکانی
ترکهای مورب که معمولاً زاویهای حدود ۴۵ درجه نسبت به افق دارند، به عنوان ترکهای خطرناک شناخته میشوند. این ترکها معمولاً ناشی از نشست موضعی خاک زیر پی نواری یا پی منفرد، ستونهای مربوطه، یا بالاآمدگی خاک زیر پی به وجود میآیند. اگر عرض این ترکها بیش از ۲ تا ۳ میلیمتر باشد یا در طول زمان تغییر کند، میتواند نشانهای از مشکل جدی در سازه باشد و باید بهطور فوری مورد بررسی قرار گیرد.نکته مهم: روش مشخص کردن محل نشست از روی خطوط ترک به این صورت است که عمود بر راستای ترک یک فلش فرضی ترسیم میکنیم که نوک این فلش، اشاره به راستای نشست خاک و یا ستون مورد نظر دارد.
ترک های ایجاد شده در کفها
انواع عمیق آن در نتیجه نشست پی، نمایان میشوند و بسیار خطرناک هستند، گاهی در اثر انقباض و انبساطهای سطحی سرامیک و کاشی کف رخ میدهد که در این صورت نگرانی زیادی وجود ندارد.
کلام نهایی در مورد علت ترک خوردن دیوار ساختمان چیست؟
علت ترک خوردن دیوار ساختمان میتواند علت های گوناگونی داشته باشد که همراه شما در بالا به تحلیل پرداخته آیم. این ترکها از نظر اشکان و عمق تفاوت دارد ولی بی توجهی به آن به مرور باعث مشکلات فراوانی میشود، برای جلوگیری از این خطرات احتمالی میتوان در مراحل ساخت از مواد اولیه ممتاز و گر در بعد از ساخت پدید آمده به حل مشکل اقدام فرمایید.