پیمان های سرجمع

پیمان­های سرجمع از جمله موضوعاتی است که به اندازه کافی به آن پرداخته نشده است. پیمان سرجمع از جمله قراردادهای الزامی در انجام پروژه‌های عمرانی است. دستورکار عقد پیمان های اجرایی در پروژه‌­ها به شکل سرجمع صورت می­گیرد. هدف سایت سودا آشنایی بیشتر با اصطلاحات عمرانی و موضوع قراردادها است. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

قرارداد سرجمع چیست؟

در قراردادهای سرجمع پیمانکار طبق نقشه­‌ها و مشخصات فنی منضم به پیمان که در مدت زمان مناقصه در دست اوست، بودجه ه­ای را برای اجرای کار پیشنهاد میدهد. به عبارتی قراردادهای سرجمع مشابه قراردادهای مترمربع است. اما نکته شایان توجه این است، هنگامی که نقشه و مشخصات فنی با استناد به مدارک اولیه در زمان مناقصه دستخوش تغییر نشود، پیمانکار باید پروژه را با همان بودجه اولیه پیشنهادی تکمیل کرده و به پایان برساند.

قراردادهای مترمربع کلیه مبالغ اجرایی ساختمان به صورت اسناد و فایل­ها طبق مترمربع تمام شده محاسبه می­گردد. معمولا نوع قراردادهای مترمربعی  با عنوان بخشنامه شماره ۲۰۰۰ شناخته می­شوند. این بخشنامه برای ساختمان­هایی با زیربنای حداکثرتا ۲۰۰۰ مترمربع مورد استفاده قرار می­گیرد.

برای این­ که بتوان قیمت تمام شده هر متر مربع را طبق قراردادهای سرجمع بدست آورد، کلیه هزینه های صرف شده در پروژه اعم از: گودبرداری، خاکریزی، اجرای زیرسازی، اسکلت سازی و …  است. مجموع این هزینه ها بنا بر فهرست بهای پایه تقسیم بر متراژ زیر بنا شده و قیمت تمام شده هر مترمربع به دست می­آید.

تفسیر بخشنامه سرجمع

در بخشنامه­ای که در سال ۱۳۸۹ تنظیم شد، بخشنامه سرجمع با نام بخشنامه انعقاد پیمان اجرای پروژه­‌های ساختمانی به صورت سرجمع، با بیشترین زیربنا جهت استفاده از قراردادهای تعدیل، ۱۰۰۰۰ مترمربع تعیین شد. سپس در سال­‌های بعدی بخشنامه دیگری تحت عنوان قبلی اما با تغییرات مهم انتشار یافت. طبق آخرین تغییرات اعمال شده در این بخشنامه بیشتر متراژ ذکر شده در قرارداد به ۴۰۰۰ مترمربع تنزیل یافت.

بنابراین برای پروژه­هایی که متراژ  آن­ها به کمتر از ۴۰۰۰ مترمربع می­رسد، باید قراردادهای سرجمع انعقاد یابد. در صورتی که متراژ زیربنا به بیش از این مقدار برسد، طبق تمایل کارفرما، از روش انعقاد قرارداد  به شکل فهرست بهایی استفاده صورت می­گیرد.

شرایط عمومی پیمان شامل ۱۷ ماده می­باشد. هریک از این ماده‌­ها به تفسیر موضوعی پرداخته است. ماده ۱۲ به تفسیر بخشنامه سرجمع می­پردازد.

بند الف- نرخ پیمان:

بنا بر این بند نرخ پیمان بنا بر واحد هرکار اجرایی طبق نقشه و مشخصات تعیین می­شود. به عنوان مثال دیوارکشی بر حسب مترطول محاسبه می­شود.

بند ب- شیوه اندازه­‌گیری سطوح زیربنا ساختمان:

سطوح زیربنا ساختمان  به صورت تفکیکی طبق تصویر افقی سقف­‌ها و پیش­امدگی‌­ها محاسبه می‌شود. راه پله و چاله آسانسور جز زیربنا و بازشوها سقف مانند نورگیر بیش از ۳ مترمربع جز زیربنا نیستند.

بند ج- پرداخت موقت:

ماهانه طبق درصد از بودجه هر یک از کارهای پروژه بر اساس واحد هر عملیات پرداخت موقت از بخشنامه سرجمع جدید انجام می­شود.

بند د- پرداخت قطعی:

قیمت پرداخت قطعی به پیمانکار حاصل ضرب اعداد اندازه­‌گیری شده طبق بند «ب» و نرخ پیمان بند«الف» و مبالغ احتمالی پیش­ آمده به دست می­­آید.

بند ه- کسور قانونی:

این مورد از وظایف پیمانکار است که توسط کارفرما از هرپرداخت، کم شده و به مراجع مربوطه واریز می­گردد.

بند و- جبران خسارات دیرکرد پرداخت­‌ها:

اگر کارفرما به هر دلیلی در واریز پیش پرداخت‌­ها، صورت وضعیت موقت، تعدیل، صورت وضعیت قطعی و سپرده‌­ها تعلل کند برای جبران خسارت به ارزش ریالی زمان تاخیری به پیمانکار بپردازد

بند ز- تاخیرات:

جبران خسارت برای دیر کرد پرداخت طبق بند«و» بر عهده کارفرما می­باشد. تاخیر در پرداخت صورت حساب­‌ها، مدت پیمان را تمدید می­کند.

بند ک- تغییر محل کارگاه:

هنگامی که محل زمین مورد نظر در مدارک و اسناد پیمان تغییر یابد، پیمانکار می­تواند با تنظیم درخواست طبق ماده ۴۸ نشریه ۴۳۱۱ اتمام می­پذیرد.

چرا از بخشنامه سرجمع استفاده می­شود؟

از دلایل کاربرد بخشنامه سرجمع می­توان به سهولت در انجام پرداخت و تهیه صورت وضعیت­های ارائه شده توسط پیمانکار اشاره کرد. در قراردادهای سرجمع هنگامی که پروژه کامل شود، قیمت نهایی به مترمربع مشخص می­شود. امور اجرایی پروژه­‌های ساختمانی در مراحل مناقصه آسان و سریع انجام می­پذیرد.

بخشنامه سرجمع با سطح زیر بنای بیشینه ۴۰۰۰ مترمربع باید مورد استفاده قرار بگیرد. با نظر دستگاه اجرایی برای ساختمان­‌هایی که زیربنای بیشتر از ۴۰۰۰ مترمربع دارند هم می­توان بکار برد. انعقاد کارهای ناتمام در مرحله سفت کاری بعد از تاییدیه توسط امور نظام فنی اجرایی یا شورای فنی استان از این قاعده مستثنی است. محوطه سازی،تعمیرات، بازسازی و مرمت و اعمالی که مجموع آن­ها برآورد ابنیه، تاسیسات کمتر از ۲۵ درصد برآورد کل پروژه با این دستورکار تفاوت دارد.

کلام آخر درمورد پیمان های سرجمع

تسلط مهندسان برمواد شرایط عمومی پیمان به خصوص قراردادهای جمعی به پیشروی بهتر پروژه کمک کننده است. رعایت همه­ی آنچه که در مقاله گفته شد، به برآورد هزینه پروژه بر حسب هر متر، وظایف کارفرما، وظایف پیمانکار و تعهدات او و … کمک می­کند.