شیر پروانه ای چیست و چگونه کار می کند

افرادی که از آب جمع کن بوتان استفاده می‌کنند، بهتر است بدانند شیر پروانه ای چیست و چگونه کار می کند؟ شیر پروانه‌ای یم نوع شیر کنترلی بوده و برای کنترل جریان مایعات در لوله‌ها کاربرد دار. شیر دارای یک پروانه دایره‌ای یا بیضی شکل بوده و به وسیله یک محور در وسط آن متصل شده است. با چرخش پروانه به دور محور خود، جریان مایع از شیر عبور یا متوقف می‌شود. وقتی پروانه باز است، مایع یا گاز از آن عبور کرده و وقتی بسته می‌شود، جریان متوقف می‌شود.

شیر پروانه‌ای به دلیل ساختار ساده و قابلیت کنترل دقیق جریان، علاوه بر آبگرمکن‌ها، در صنایع مختلف استفاده می‌شود. شیرها معمولاً در سیستم‌های انتقال و کنترل مایعات از جمله خطوط لوله، تجهیزات پالایشگاه‌ها، صنایع شیمیایی، نفت و گاز، صنایع غذایی و سایر صنایع استفاده شده و سایزهای مختلفی دارد.

کاربرد شیر پروانه ای چیست؟ 

سوالات رایج در بین کاربران این است که کاربرد شیر پروانه ای چیست؟ و چرا تنظیم آن برای حفظ سلامت و طول عمر آبگرمکن لازم و ضروری است؟ شیر پروانه‌ای در آب گرمکن‌ها برای کنترل جریان آب و تنظیم دما استفاده می‌شوند. وظیفه اصلی شیر پروانه‌ای در آبگرمکن، کنترل جریان آب سرد و گرم به منظور حفظ دمای مطلوب آب در داخل گرمکن است. زمانی که دمای آب درون گرمکن به مقدار مشخصی افزایش یا کاهش می‌یابد، شیر پروانه‌ای توسط سیستم کنترلی به طور خودکار باز یا بسته می‌شود تا دمای آب را در محدوده مشخصی نگه دارد.

به عنوان مثال، در یک گرمکن، آب سرد و گرم وارد دستگاه می‌شود. شیر پروانه‌ای کنترل می‌کند که چه مقدار آب سرد و گرم وارد گرمکن شده و تنظیم می‌کند که چه مقدار آب گرم به تابلوها یا سیستم‌های گرمایشی مورد نیاز ارسال شود‌. کنترل دقیق جریان آب توسط شیر پروانه‌ای باعث مصرف بهینه انرژی و حفظ دمای مطلوب آب در گرمکن می‌شود. بنابراین، شیر پروانه ای آبگرمکن ایران شرق، برای کنترل دقیق جریان آب و تنظیم دما به منظور افزایش کارایی و بهره‌وری کاربرد دارد.

کاربرد و انواع شیرهای پروانه‌ای

شیرهای پروانه‌ای ویفری:

این شیرها بین دو فلنج لوله قرار می‌گیرند و با پیچ و مهره محکم می‌شوند. شیرهای پروانه‌ای ویفری رایج‌ترین نوع شیر پروانه‌ای هستند و عمدتاً در کاربردهای کم‌فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شیرهای پروانه‌ای فلنجی:

این نوع شیرها دارای فلنج‌هایی هستند که به طور مستقیم به لوله‌ها جوش داده می‌شوند و برای کاربردهای با فشار و دمای بالا مناسب هستند.

شیرهای پروانه‌ای جوشی:

این شیرها مستقیم به لوله‌ها جوش داده می‌شوند و برای کاربردهایی مناسب است که نیاز به آب‌بندی کامل دارند، مناسب هستند.

شیرهای پروانه‌ای اهرمی:

این نوع شیرها با استفاده از یک اهرم دستی باز و بسته می‌شوند. شیرهای پروانه‌ای اهرمی ساده‌ترین و ارزان‌ترین نوع شیر پروانه‌ای هستند.

شیرهای پروانه‌ای گیربکسی:

این شیرها با استفاده از یک گیربکس که به یک اهرم یا محرک پنوماتیکی یا برقی متصل است، باز و بسته می‌شوند. کاربردهایی که نیاز به گشتاور بیشتری دارند، بدرد می‌خورد.

شیرهای پروانه‌ای هیدرولیکی:

این شیرها به کمک روغن هیدرولیک باز و بسته می‌شوند. شیرهای پروانه‌ای هیدرولیکی برای کاربردهایی که نیاز به گشتاور بالایی دارند، مناسب هستند.

شیرهای پروانه‌ای برقی:

این شیرها با استفاده از موتور الکتریکی باز و بسته می‌شوند. شیرهای پروانه‌ای برقی برای کاربردهایی که نیاز به کنترل خودکار دارند، مناسب هستند.

به نقل قول از سایت ویکی‌پدیا:

شیرهای پروانه ای علاوه بر دسته بندی بر اساس نوع اتصالات، بر اساس موقعیت قرار گیری دیسک به دو دسته شیرهای پروانه ای هم مرکز (به انگلیسی: Centric) و خارج مرکز (Eccentric یا Disc offset) تقسیم می شوند.

مزایای شیر ربع گرد ابگرمکن چیست؟

 در برخی موارد، فشار آب وارد آبگرمکن بیش از حد بوده و باعث صدماتی مانند ترکیدگی لوله می‌شود. شیر ربع گرد ابگرمکن فشار آب را کاهش داده و از آسیب به آبگرمکن جلوگیری می‌کند. البته با استفاده از شیر ربع گرد یا شیر پروانه‌ای، می‌توان میزان جریان آب را به میزان دلخواه کاهش داد و از هدر رفت انرژی و آب جلوگیری کرد.

کاربر برای اینکه بداند شیر ربع گرد آبگرمکن دیواری بوتان کجاست، بهتر است در دفترچه راهنمای محصول یا وب‌سایت رسمی شرکت تولید کننده، اطلاعات دقیق‌تر را کسب کند. به طور کلی، شیر ربع در بیشتر آبگرمکن‌های دیواری در نزدیکی محل خروجی آب قرار داشته و توسط محافظ‌هایی ز آن محافظت می‌شود تا از دسترس افراد ناشناس دور باشد.

مطلب مرتبط: انواع لوله های ساختمانی

مراحل تنظیم شیر پروانه ای آبگرمکن دیواری بوتان چگونه است؟

تنظیم شیر پروانه ای آبگرمکن دیواری بوتان، کاری چندان سختی نبوده و کاربر به راحتی می‌تواند آن را در منزل انجام دهد. مراحل تنظیم شیر پروانه ای آبگرمکن دیواری بوتان، شامل موارد زیر است:

قطع آب، گاز و برق:

ابتدا تمامی انرژی ورودی به گرمکن قطع شود. اگر گرمکن برقی است برق را قطع شود. در صورت گازی بودن فلکه گاز بسته شود. مهمترین مرحله قطع آب ورودی به گرمکن است.

دسترسی به شیر پروانه ای:

شیر پروانه ای بر روی لوله‌های تهویه آبگرمکن دیواری قرار دارد. برای دسترسی به آن، لازم باشد بخش‌هایی از دستگاه را باز کرده یا پوشش‌های محافظ را جدا کرد.

تنظیم زاویه پروانه:

با استفاده از ابزارهای مناسب، مانند یک کلید فنری یا مته، زاویه پروانه را تنظیم می‌کنند. با تغییر زاویه پروانه، میزان جریان آب درون لوله تغییر می‌کند. معمولاً با چرخاندن پروانه به سمت راست، جریان آب کاهش یافته و با چرخاندن آن به سمت چپ، جریان آب افزایش می‌یابد.

تست عملکرد:

کاربر پس از تنظیم زاویه پروانه، آبگرمکن را روشن کرده و مطمئن می شود که جریان آب به میزان مورد نظر تنظیم شده است.

بستن شیر پروانه‌ای:

پس از اطمینان از تنظیم صحیح، شیر پروانه ای آبگرمکن دیواری بوتان را بسته و دسترسی به آن را محدود می‌کنند تا از ایجاد تغییرات غیرمنتظره در جریان آب جلوگیری شود.

کاربرد شیرهای پروانه‌ای در کجاست؟

سیستم‌های آبرسانی و فاضلاب:

در سیستم‌های آبرسانی و فاضلاب، شیر های پروانه‌ ای برای کنترل جریان آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرند.

صنعت نفت و گاز:

در صنعت نفت و گاز، شیر های پروانه‌ ای برای کنترل جریان نفت، گاز و دیگر سیالات فرآیندی کاربرد دارند.

صنایع شیمیایی:

در صنایع شیمیایی برای کنترل جریان مواد شیمیایی خورنده و سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صنعت برق:

شیر پروانه‌ ای برای کنترل جریان آب خنک‌کننده و سایر سیالات در نیروگاه‌ها به کار می‌روند.

تصفیه آب:

شیرهای پروانه‌ای در مراحل مختلف تصفیه آب برای کنترل جریان آب استفاده می‌شوند.

در انتخاب شیر پروانه‌ای مناسب، باید به عوامل مختلفی همچون فشار، دما، جریان، نوع سیال، نیازهای کنترلی توجه کرد تا به انتخاب بهینه و عملکرد موثر شیر پروانه‌ای کمک می‌کند.

کلام آخر درباره شیر پروانه ای چیست و چگونه کار می کند

آبگرمکن یکی از وسایل مهم و اساسی برای رفاه حال ساکنین ساختمان است. گرم کردن آب برای نظافت و انجام کارهای روزانه لازم و ضروری بوده، بنابراین کاربر باید به طور کامل آناتومی گرمکن را به خوبی شناخته و بداند شیر پروانه ای چیست و چگونه کار می کند؟ چون یکی از اجزای اصلی برای تنظیم آب گرم و سرد شیر پروانه‌ای است. تنظیم شیر پروانه ای آبگرمکن دیواری بوتان به راحتی توسط خود کاربر نیز امکان‌پذیر بوده تنها با مشاهده ویدیوهای آموزشی می‌تواند این کار را بدون هزینه و در اسلحه وقت انجام دهد. تنظیم نبودن شیر پروانه‌ای در طولانی مدت باعث صدمه به اتصالات و لوله‌های درونی دستگاه شده و هزینه‌های بیشتری را در پی خواهد داشت.