دیود چیست؟

دیود چیست؟ دیود یک قطعه الکتریکی است که امکان عبور برق از یک جهت را می‌دهد. دیود یک قطعه الکترونیکی است که جریان برق تنها در یک جهت هدایت می‌کند و مانع عبور جریان در جهت مخالف می‌شود. این خاصیت دیود به دلیل وجود یک پیوند نیمه هادی از نوع PN است. دیودها در مدارهای الکترونیکی برای کاربردهایی مانند یکسو کردن جریان، تنظیم ولتاژ، و حفاظت از مدار استفاده می‌شوند. آنجایی که مدار های الکتریکی کاربرد های مختلفی دارد، دیود‌ها هم انواع مختلفی داد که به طورکلی در این مقاله به انواع دیود‌‌ها با نماد به آن می‌پردازیم و از شما دعوت مسکنیم که در ادامه همراه ما باشید.

دیود چیست به زبان ساده

دیود به زیان ساده یک قطعه نیمه هادی است که به طور معمول دارای دو پایه است. برای درک بیشتر این قطعه باید از پایه توضیح داد، شارش ذرات باردار نامیده می‌شوند که طریق یک مسیر رسانا برای تولید جریان الکتریکی حرکت می‌کنند. از این حرکت مدار الکتریکی ایجاد میشود. ما به طور کلی ۲ نوع جریان الکتریکی داریم که به نام مستقیم و متفاوت نام دارد.تفاوت جریان مستقیم با متناوب در موج الکتریکی است در توضیح دیود چیست می‌توان گفت: جریان دیود مستقیم در یک طرف جریان دارند در حالی که درود متناوب جهت ثابتی ندارد که این تغیر مسیر باعث ایجاد موج الکتریکی میشود .

کاربرد های دیود چیست؟

دیود چیست؟ همانطور که در بالا گفته شده قطعه الکتریکی است که در دستگاه هایی مانند: ترانزیستور به کار می آید. علت خرابی دیود چیست؟ به دلیل نوسان جریان اضافی در مدار دیود خراب میشود. نکته: سوختن دیودها اثر مستقیمی در خرابی بقیه قطعات دارد. برای تشخیص خرابی دیود‌ها می‌توان از ابزار تست مولتی متر استفاده کرد که کاربرد دیگر این دستگاه تست انواع قطعات نیمه هادی است.

دیودها دارای ترمینال مثبت و منفی هستند. جریان‌های الکتریکی از ترمینال مثبت که آند نامیده می‌شود به ترمینال منفی که کاتد نامیده می‌شود جریان می‌یابد.

نماد دیود چیست؟

پاسخ دیود چیست؟ در بالا گفته شده اما نماد آن گفته نشده. انواع مختلفی از دیود وجود دارد که همراه با نماد در ادامه توضیح می‌دهیم اما به حالت کای بدون پیچیدگی نماد الکتریکی دیود در مدار به شکل:

انواع دیود چیست؟

دیودگان (Gunn diode)

دیودگان در کاربردهای الکترونیکی با فرکانس بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل ویژگی مقاومت منفی در شرایط خاص شناخته می‌شود. این دیودها به طور گسترده در تولید اسیلاتورهای مایکروویو به کار می‌روند. با توجه به نوع مواد به‌کاررفته در ساخت آن‌ها، می‌توان به فرکانس‌های نوسانی بالای ۱۰ گیگاهرتز دست یافت.

دیود زنر (Zener diode)

دیود زنر نوعی دیود است که برای کار در پلاریزاسیون معکوس طراحی شده و به جای قطع جریان، در ولتاژ معینی که به آن “ولتاژ زنر” گفته می‌شود، جریان را هدایت می‌کند. این ویژگی دیود زنر را به ابزاری مناسب برای تثبیت و کنترل ولتاژ در مدارها تبدیل کرده است. انتخاب دیود زنر بر اساس مشخصات ولتاژ، جریان و توان ضروری است.

از مقاله هایی مربوط به دیود چیست؟ که می‌توان برای اطلاعات بیشتر به آن مراجعه کرد می‌توان به مقاله: معرفی نمادها و شماتیک‌های برق و الکترونیک

دیود شاتکی (Schottky diode)

ویژگی ای دیود که به افتخار فیزیک دان آلمانی نام گزاری شده، این است که خیلی سریع از حالت قطع به حالت هدایت تغییر کند. در مدارهای مجتمع که در آن به سوئیچینگ با سرعت سوئیچینگ بالا نیاز است استفاده می‌شود.

 دیود ساطع کننده نور (LED)

این دیودها به نام دیود نورافشان شناخته میشود که یکی از پرکاربردترین دیود است، این دیودها اغلب نمایشگرها کاربرد دارد که ویژگی های ابن دیود هنگام عبور جریان از دیودهای ساطع کننده، یک پهنای باند نسبتا باریک از نور مرئی در طول موج های مختلف، نور مادون قرمز نامرئی برای کنترل از راه دور یا نور از نوع لیزر منتشر می کنند.

دیود خنثی ساز ولتاژ گذار

دیود خنثی‌کننده ولتاژ گذرا یک قطعه الکتریکی است که برای حذف نوسانات ولتاژ در مدارها استفاده می‌شود. این دیود به صورت موازی با خطوط تغذیه یا ورودی و خروجی مدار قرار می‌گیرد و در صورت بروز نوسانات ولتاژ، به سرعت آن را خنثی می‌کند.

فتودیود

فتودیود، که به آشکارساز نوری نیز معروف است، یک دیود دو پایه است که نور محیط را جذب کرده و آن را به جریان الکتریکی تبدیل می‌کند. این دیودها معمولاً در حالت بایاس معکوس کار می‌کنند و در کاربردهایی مانند دستگاه‌های پخش CD، تجهیزات پزشکی، حسگرهای تشخیص دود و گیرنده‌های مادون قرمز در کنترل‌های از راه دور تلویزیون و موارد مشابه استفاده می‌شوند.

دیود بهمنی

دیود بهمنی نوعی دیود پیوند PN است که برای عملکرد در ناحیه شکست بهمنی طراحی شده است. این پدیده رخ می‌دهد که ولتاژ معکوس کافی به پیوند PN اعمال می‌شود، باعث یونیزاسیون حامل‌های اقلیت و ایجاد جریان شدید در جهت معکوس می‌شود. عملکرد دیود بهمنی از نظر الکتریکی مشابه دیود زنر است، اما تراکم آلایش در ساختار آن کمتر است.

دیود ورکتور

دیود ورکتور یا خازنی نوعی از دیود است که علاوه بر خاصیت دیودی، خاصیت خازن نیز دارد و مقدار خازن بسته به عوامل مختلف از جمله ولتاژ اعمال شده با دیود متغیر است. دیود ورکتور از جنس سیلیسیوم است و اغلب در یکسوسازها، آمپلی فایرها کاربرد دارد.

دیود اتصال نقطه ای

دیود اتصال نقطه‌ای که به دیود کریستالی نیز شناخته می‌شود، نوعی دیود است که از یک پیوند کوچک بین یک سیم فلزی و کریستال نیمه‌هادی نوع N تشکیل شده است. به دلیل اندازه بسیار کوچک پیوند، این دیود دارای ظرفیت خازنی بسیار کم و در نتیجه ظرفیت ذخیره‌سازی بار پایینی است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود دیود اتصال نقطه‌ای به عنوان یک قطعه مناسب برای سوئیچینگ سریع مورد استفاده قرار گیرد.

دیودمعکوس

نوعی خاص از دیود زنر یا تونلی، معروف به دیود معکوس، در بایاس معکوس استفاده می‌شود. این دیود در ولتاژهای بسیار کم، جریان بیشتری نسبت به بایاس مستقیم عبور می‌دهد. به عنوان مثال، در ولتاژ ۰.۱- جریان بیشتری نسبت به ولتاژ ۰.۶ ولت (بایاس مستقیم) دارد. در دیود زنر، هدایت در بایاس معکوس از ۲- ولت آغاز می‌شود.

---

سوالات متداول درباره دیود چیست؟

دیود چیست و چگونه کار می کند؟

پاسخ : دیود یک قطعه الکترونیکی است که جریان تنها در یک جهت عبور می دهد. این ویژگی به دلیل پیوند پیوند PN آن است که در بایاس مستقیم هدایت می‌کند و در بایاس معکوس جریان را محدود می‌کند.

کاربرد اصلی دیود چیست؟

پاسخ : دیودها در جریان یکسو‌سازی (تبدیل جریان متناوب به مستقیم)، تثبیت ولتاژ، سیستم سازی، سوئیچینگ و محافظت از مدارها در برابر نوسانات ولتاژ به کار می‌روند.

 انواع دیود کدامند؟

پاسخ: انواع دیود شامل دیود زنر، دیود شاتکی، دیود نوری (فتو دیود)، دیود بهمنی، دیود تونلی، و دیود LED است که هر کدام از کاربردهای خاص خود را دارند.

دیود زنر چه تفاوتی با دیود معمولی دارد؟

پاسخ : دیود زنر در بایاس معکوس هدایت می‌کند و برای تثبیت ولتاژ به‌کار می‌رود، در حالی که دیود معمولی برای عبور جریان در بایاس مستقیم طراحی شده است.

 دیود LED چیست و چه کاربردی دارد؟

پاسخ :LED یا دیود نورافشان، نوعی دیود است که در جریان عبور جریان، نور تولید می‌کند. از آن در لوازم روشنایی، نمایشگرها و هشداردهنده استفاده می‌شود.

 دیود شاتکی چه ویژگی خاصی دارد؟

 پاسخ: دیود شاتکی افت ولتاژ کمتری دارد (حدود ۰.۲ تا ۰.۴ ولت) و برای مدارهای با سرعت بالا و توان کم مناسب است.

 چگونه می توان دیود خراب را تشخیص داد؟

 پاسخ: با استفاده از مولتی‌متر، عملکرد دیود در بایاس مستقیم و معکوس را بررسی کنید. اگر دیود در هر دو جهت هدایت کند یا جریان را در هیچ جهتی عبور ندهد، معیوب است.

 دیود تونلی چگونه عمل می‌کند؟

 پاسخ: دیود تونلی از اثر تونل‌زنی کوانتومی استفاده می‌کند و می‌تواند در ولتاژهای بسیار پایین جریان عبور دهد. این دیود در مدارات فرکانس بالا و نوسان‌سازها کاربرد دارد.

 ویژگی اصلی فتو دیود چیست؟

 پاسخ : فتو دیود نور را جذب کرده و آن را به جریان الکتریکی تبدیل می‌کند. از آن در حسگرهای نوری، دستگاه‌های پزشکی و کنترل‌های از راه دور استفاده می‌شود.

نتیجه گیری کلی درباره دیود چیست؟

دیود یک قطعه الکترونیکی حیاتی در دنیای مهندسی برق و الکترونیک است که با خاصیت یکسوکنندگی جریان، نقشی کلیدی در مدارها ایفا می‌کند. این قطعه با ساختار ساده خود، اما کاربردهای متنوع، از یکسو کردن جریان گرفته تا تثبیت ولتاژ، تولید نور (LED)، آشکارسازی سیگنال، و حذف نویز و نوسانات ولتاژ، اهمیت زیادی دارد. انواع مختلف دیودها، هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند که آن‌ها را برای مصارف گوناگون، از جمله تجهیزات الکترونیکی، ارتباطات و صنایع پیشرفته، به گزینه‌ای ایده‌آل تبدیل می‌کند. در نهایت، دیودها به عنوان یکی از ساده‌ترین و در عین حال کارآمدترین اجزای الکترونیکی، پایه‌ای برای طراحی مدارهای مدرن محسوب می‌شوند. از شما متشکریم که همراه ما بوده‌اید تا به برسی دیودها بپردازیم.